ژله بخوریم یا نخوریم؟

ژله از جمله موادی است که معمولاً به‌عنوان دسر مورد استفاده قرار می‌گیرد، ولی باید توجه داشت در مصرف آن نباید زیاده‌روی شود. اگر هرازگاهی مصرف شود، اشکالی ندارد و توصیه می‌شود که به‌صورت زیاد از این ماده استفاده نشود.

از نظر ترکیبات، ژله، متشکل است از آبمیوه، شکر و پکتین که نسبتاً غنی از قند و کربوهیدرات بوده و مقدار خیلی کمی‌ فیبر دارد و از نظر ویتامین‌ها بسیار فقیر است. هر یک قاشق غذاخوری یعنی حدود ۲۰ گرم ژله، ۵۴ کیلوکالری انرژی دارد، یعنی انرژی بسیار بالایی دارد که ۵۰ درصد این انرژی مربوط به شکر و مواد قندی موجود در این ماده است.

ژله حاوی مقدار کمی‌ پتاسیم، کلسیم، کولین و سدیم است. یعنی هر یک قاشق غذاخوری ژله ۱۰/۸ میلی‌گرم پتاسیم، ۱/۸ میلی‌گرم کلسیم، ۲/۱ میلی‌گرم کولین و ۶ میلی‌گرم سدیم دارد. این ماده فاقد پروتئین است و فیبر موجود در یک قاشق غذاخوری ژله ۰/۲ گرم است.

البته اگر ژله از آبمیوه و یا اجزای آبمیوه تهیه شده باشد به دلیل آنتی‌اکسیدان‌های موجود در میوه‌ها به‌خصوص میوه‌های رنگی می‌تواند اثرات سلامت‌بخشی را برای قلب داشته باشد، ولی متاسفانه در تهیه و تولید اکثر ژله‌ها به جای استفاده از آبمیوه‌ها و میوه‌ها از طعم‌دهنده‌های مصنوعی استفاده می‌کنند. بنابراین اگر افراد به‌صورت مداوم از ژله استفاده کنند، این طعم‌دهنده‌ها و رنگ‌های مصنوعی، می‌توانند عوارض آلرژی‌زا برای بدن داشته باشند، لذا بخصوص افرادی که در معرض ابتلا به آلرژی هستند، نباید از این ماده استفاده کنند. مصرف ژله برای افراد بیش‌فعال بخصوص کودکان بیش‌فعال ممنوع است. همچنین افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند نیز نباید ژله مصرف کنند. ژله برای افرادی که دارای مشکلات گوارشی هستند، مضر است. در مجموع، مصرف ژله در کودکان زیر سه سال، به هیچ وجه توصیه نمی‌شود.

با توجه به اینکه ۵۰ درصد ژله را شکر تشکیل می‌دهد اندیس گلایسمی‌ خیلی بالایی دارد که برای بیماران مبتلا به دیابت بسیار مضر است، اما اگر از فرکتوز در تهیه ژله استفاده شود، اندیس گلایسمی‌ آن پایین است و لذا مصرف آن به‌صورت هرازگاهی مشکلی ایجاد نمی‌کند. با توجه به قند و شکر و فروکتوز موجود در ژله، مصرف مداوم آن باعث افزایش وزن، چاقی و بیماری‌های قلبی و دیابت نوع دو می‌شود به همین دلیل با توجه به ترکیبات ژله نباید مورد استفاده قرار گیرد، مگر اینکه افراد برای تنوع بخواهند هرازگاهی از این ماده استفاده کنند. افرادی که سوء تغذیه دارند و حتی نمی‌توانند منابع حاوی کالری را دریافت کنند، می‌توانند از این ماده استفاده کنند اما باید سعی کنند از ژله‌هایی استفاده کنند که از آبمیوه و میوه‌های طبیعی تهیه شده باشند.

متاسفانه افراد ژله را با ژلاتین اشتباه می‌گیرند. خواصی که برای استخوان‌ها مطرح می‌شود، مربوط به ژلاتین است. ژلاتین یک پروتئین است که از استخوان دام‌ها گرفته می‌شود و در داروخانه‌ها به فروش می‌رسد ولی ژله، به هیچ وجه، خاصیت ژلاتین را ندارد. افراد می‌توانند ژلاتین را از داروخانه‌ها که به‌صورت پودر یا ورق به فروش می‌رسد، تهیه کنند، بخصوص افرادی که غذاهای گوشتی استفاده نمی‌کنند می‌توانند از ژلاتین به عنوان یک منبع پروتئین (آن‌هم نه پروتئین کامل) از ژلاتین در خوراک‌ها و سوپ‌ها استفاده نمایند.